قوانین آیین دادرسی کیفری مجموعه مقررات و قواعدی است که برای کشف جرم،تعقیب متهم،تحقیقات مقدماتی،میانجیگری،صلح میان طرفین،نحوه رسیدگی،صدور رای،طرق اعتراض به آراء،اجرای رای،تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضایی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم،بزه دیده و جامعه وضع می شود.در ضمن دادرسی کیفری باید مستند به قانون باشد،حقوق طرفین دعوی را تضمین کند و قواعد نسبت به اشخاصی که در شرایط مساوی به سبب ارتکاب جرایم مشابه تحت تعقیب قرار میگیرند،به صورت یکسان اعمال شود.
شکایت کیفری به نوعی از شکایت اطلاق می شود که بر خلاف شخصی که ارتکاب به عمل خلاف قانون نموده تنظیم شده و قانون وی را مجرم دانسته و برای فرد مجرم مجازات در نظر گرفته است. شکایات کیفری میتواند در فرم های چاپی مخصوص باشد اما شکایت دست نویس هم قابل قبول می باشد. اما در صورتی که وکیل کیفری، اقدام به بررسی پرونده و انجام امور وکالت دعاوی کیفری نموده باشد، می تواند شکواییه ای منظم، دقیق و مستدل برای ارائه به دادگاه تهیه نموده و شانس موفقیت پرونده را بالاتر ببرد.
جرایم به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم می شود در برخی جرایم مثل تخریب برای شروع کار، شکایت شاکی خصوصی لازم است. و با رضایت شاکی هم پرونده مختومه می گردد.
اما جرایمی که جنبه عمومی دارند به دلیل جریحه دار کردن افکار و احساس عمومی و برهم زدن نظم جامعه از طرف دادستان یا نمایندگان ایشان قابل پیگیری و مجازات می باشد از جمله جرایمی که جنبه عمومی دارند می توان به سرقت اسید پاشی زنای به عنف و قتل اشاره کرد.
در آغاز، شکایتنامه کیفری در دادسرا و خطاب به دادسرا نگارش می شود. برای نگارش این شکواییه، فرد مورد شکایت باید تحت عنوان مشتکی عنه با نام و مشخصات و آدرس کامل مشخص شود و شرح شکایت به همراه اسناد و مدارک لازم برای اثبات ادعای شکایت ارائه شود.
دعاوی حقوقی و کیفری تفاوت های بسیاری دارد
برای شروع یک پرونده کیفری باید ابتدا به دادسرا مراجعه کرده و شکایت خود را روی فرم های چاپی یا به صورت دست نویس اعلام کنید و بعد از دادسرا و مراحل بازپرسی پرونده به دادگاه صالح ارسال می شود . اما پرونده های حقوقی مستقیما مسیر دادگاه را طی می کنند
برای اقدام پرونده های حقوقی ابتدا باید فرم های دادخواست دادگستری را تهیه و تکمیل و آن را به مرجع قضایی ارائه کنند
. رای دادگاه کیفری گاهی منجر به مجازات یکی از طرفین یا هردو می شود اما برخی اوقات هم ممکن است یکی از طرفین یا هر دو تبرئه شوند
شاید ادعای اینکه دعاوی کیفری ارزش و اهمیت بالاتری نسبت به دعاوی حقوقی دارند، دور از واقعیت نباشد. بدان جهت که دعاوی حقوقی عموماً با جرائم مرتبط با جان مردم و آبرو و مال آنها در ارتباط است و هر دو طرف دعوا برای احقاق حقوقی چون حق زندگی، سلامتی، حیثیت، امنیت و مال خود که از جمله حقوق اولیه یک انسان است به طرح و پیگیری دعوا می پردازند.
با اعطای حق وکالت دعاوی کیفری به یک وکیل خوب و باتجربه شکایت های کیفری می توان بیشترین اطمینان را از موفقیت پرونده کیفری کسب نمود.